အာဖရိကတုိက္

အာဖရိကတုိက္
___________________

လူသားမ်ိဳးႏြယ္အစ အာဖရိကမွဟု ပညာရွင္မ်ားမွ
ယံုၾကည္ၾကသည္ ။
အာဖရိက တိုက္သည္ အာရွတိုက္ၿပီးလွ်င္ ဒုတိယ
အၾကီးဆံုးတိုက္ၿဖစ္သည္ ။

ကမ ၻာ့အၾကီးဆံုးကႏ ၱာရၿဖစ္သည့္ ဆာဟာရ
သဲကႏ ၱာရသည္ အာဖရိကေၿမာက္ဖက္
ေဒသတြင္တည္ရွိသည္ ။
ေတာင္ဖက္ပိုင္းေဒသအား အေရွ ့အာဖရိက ၊
အေနာက္အာဖရိက ၊ အာဖရိကအလယ္ပိုင္း ႏွင့္
အာဖရိကေတာင္ပိုင္းဟု ခြဲၿခားေၿပာဆိုၾကသည္ ။

အလယ္ပိုင္းေဒသသည္မိုးေရခ်ိန္လကၼအနည္းငယ္
ရရွိသည့္ေဒသၿဖစ္သည္ ။
ေတာင္ဖက္ပိုင္းေဒသသည္ အီေကြတာရပ္၀န္း
ေဒသၿဖစ္ၿပီး မိုးသစ္ေတာ ႏွင့္ Savannas ေခါ ္သည့္
အပူပိုင္းၿမက္ခင္းလြင္ၿပင္မ်ားကိုေတြ ့ရွိနိင္သည္ ။

အာဖရိကတိုက္၏ အေရွ ့ဖက္ေဒသသည္
ၿပတ္ေရႊ ့ေၾကာမ်ား ၊ ေတာင္ကုန္း ၊ ေတာင္တန္းေဒသ
ၿဖစ္ၿပီး မိုင္ ၃၀၀၀ - ေက်ာ္ရွည္လွ်ားကာ အာရွတိုက္၏
ဆီးရီးယားေဒသမွ အာဖရိကအေရွ ့ ေတာင္ပိုင္း
မိုဇမ္ဘစ္နိင္ငံအထိရွည္လွ်ားသည္ ။

ကမ ၻာ့အရွည္ဆံုးၿမစ္ၿဖစ္သည့္ နိင္းၿမစ္သည္
အာဖရိကေဒသ ကိုၿဖတ္သန္း ကာေၿမထဲပင္လယ္
ထဲသို ့ စီးဆင္းသည္ ။
အာဖရိကတိုက္ေတာင္ဖက္ရွိ Good Hope အငူသည္
ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားၿပီးအိႏိၵယ သမုဒၵရာ ႏွင့္
အတၱလန္တိတ္သမုဒၵရာေတြ ့ဆံုသည့္ေနရာၿဖစ္သည္ ။

အာဖရိကေဒသတြင္ ၿမင္းက်ား ၊ သစ္ကုလားအုပ္ ၊
ၿခေသၤ့ ၊ က်ားသစ္ စသည့္ေတာရိုင္းတရိစ ၧာန္မ်ား စြာ
က်က္စားေနထိုင္ၾကၿပီး အာဖရိကအလယ္ပိုင္းရွိ
မိုးသစ္ေတာမ်ားတြင္ ေဂါ ္ဇီလာေမ်ာက္မ်ား ႏွင့္
ေက်းငွက္တရိစ ၻာန္မ်ိဳးစိတ္မ်ားစြာ ကိုေတြ ့ရွိနိင္သည္ ။

အာဖရိကေဒသတြင္လူမ်ိဳးေပါင္းမ်ားစြာရွိကာ
ဘာသာစကားေပါင္း ၂၀၀၀ - ေက်ာ္ကို ေၿပာဆို
ေနၾကဆဲၿဖစ္သည္ ။
ယေန ့အခ်ိန္တြင္နိင္ငံေပါင္း ၅၃ - နိင္ငံ ၌ လူဦးေရ
သန္း ၈၀၀ - ေက်ာ္ေနထိုင္ၾကကာ လူအမ်ားစုသည္
ေက်းလက္ေဒသမွၿဖစ္သည္ ။

သို ့ေသာ္ အာဖရိကေဒသတြင္ၿမိဳ ့ၾကီးမ်ားစြာရွိၿပီး
ထိုအထဲတြင္ အီဂ်စ္မွ Cairo ၊ ေမာ္ရကိုမွ Casablanca ၊
နိင္ဂ်ီးရီးယားမွ Lagos ၊ ေတာင္အာဖရိကမွ
Cape Town ၿမိဳ ့မ်ားပါ၀င္သည္ ။
အာဖရိက အေနာက္ဖက္ပိုင္းတြင္ အာဖရိကထြက္ကုန္
မ်ားကို တင္ပို ့ေရာင္းခ်ရာဆိပ္ကမ္းမ်ားစြာရွိသည္ ။

ယေန ့အခ်ိန္တြင္အာဖရိကေဒသ၌ သဘာ၀ေတာရိုင္း
မ်ားစြာရွိေနေသးေသာ္လည္း ဆင္းရဲငတ္မြတ္မွုၿပသနာ ၊
ေဒသတြင္းစစ္ပြဲၿပသနာ ႏွင့္ေရာဂါဘယထူေၿပာမွဳ
ၿပသနာမ်ားေၾကာင့္ အာဖရိကလူမ်ိဳးသန္းခ်ီ
ႏွစ္စဥ္ေသဆံုးေနဆဲၿဖစ္သည္ ။

( သမိုင္း)
-----------------------

ကမ ၻာ့ေခတ္ဦးယဥ္ေက်းမွဳထြန္းကားခဲ့ရာ
ေရွးေခတ္အီဂ်စ္လူမ်ိဳးမ်ားသည္ နိင္းၿမစ္ေၾကာင္း
တေလွ်ာက္ လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ ၅၀၀၀ - ခန္ ့အခ်ိန္မွ
စတင္ေပါ ္ေပါက္ခဲ့ၿပီး ထိုေဒသမွၾကီးမားသည့္
ပစ္ရမစ္မ်ားကို ယေန ့အခ်ိန္အထိၿမင္ေတြ ့နိင္သည္ ။
အာဖရိကေၿမာက္ဖက္ေဒသမ်ားသည္ ေရာမေခတ္ ၊
အာရပ္မူဆလင္ေခတ္ မ်ားအခ်ိန္က ယဥ္ေက်းမွု
လႊမ္းမိုးရာေဒသၿဖစ္ခဲ့သည္ ။

ေအဒီ ၁၅၀၀ မွ ၁၈၀၀ အခ်ိန္အတြင္း
အာဖရိကလူမ်ိဳးသန္းေပါင္းမ်ားစြာသည္
ေတာင္ ႏွင့္ေၿမာက္အေမရိကေဒသသို ့ကၽြန္အၿဖစ္
အလုပ္လုပ္ကိုင္ရန္ေရာက္ရွိခဲ့ၾကသည္ ။

အာဖရိကေဒသသည္ ေရနံ ၊ ေရႊ ႏွင့္ စိန္မ်ားစြာ
ထြက္ရွိရာေဒသၿဖစ္သၿဖင့္ ဥေရာပမွ ၿဗိတိသွ် ၊
ၿပင္သစ္ ႏွင့္ ဂ်ာမန္မ်ားမွ အၿပိဳင္အဆိုင္
နယ္ေၿမမ်ားသိမ္းယူခဲ့ၾကသည္ ။

၁၉ - ရာစုေနာက္ပိုင္းမွစ၍ အာဖရိကေဒသ
အားလံုးကို ဥေရာပနိင္ငံမ်ားမွပိုင္ဆိုင္ခဲ့ၾကသည္ ။
ပထမကမ ၻာစစ္အၿပီးတြင္အာဖရိကေဒသအမ်ား
အၿပားသည္ၿဗိတိလွ် အပိုင္ၿဖစ္လာခဲ့သည္ ။

ဒုတိယကမ ၻာစစ္အၿပီး ၁၉၅၀- ၆၀ အခ်ိန္မွစ၍
အာဖရိကနိင္ငံအမ်ားအၿပားသည္
လြတ္လပ္သည့္နိင္ငံမ်ားၿဖစ္လာခဲ့သည္ ။
ယေန ့အခ်ိန္တြင္အာဖရိကတိုက္၌
နိင္ငံစုစုေပါင္း ၅၃ - နိင္ငံရွိၿပီး ကုန္းတြင္း
နိင္ငံ ၄၇ - နိင္ငံႏွင့္ က်န္ ၆ - နိင္ငံမွာ အာဖရိကတိုက္
ပါတ္၀န္းက်င္ရွိကၽြန္းနိင္ငံၿဖစ္သည္ ။

Credit:အကယ္ဒမီ
ဗဟုသုတ​ေက်းရြာ